De praktijk

‘Ik ben veilig’ schreef een geadopteerd meisje op het raam van haar kamer na een intensieve sessie. Veilig zijn is een groot goed,  je veilig voelen  zo mogelijk nog groter. Als dat bereikt kan worden hebben we een hele grote stap gezet. Lukt dat altijd? Nee. Therapie is geen receptenboek, therapie is een proces waarin de cliënt (het kind samen met ouders) zelf zijn of haar weg ontdekt. De therapeut faciliteert het proces van de cliënt, is daarbij betrokken, afgestemd en aanwezig. De houding is accepterend, geweldloos en nooit intrusief, dwingend of bepalend. De therapeut (bege)leidt en ondersteunt de client in de unieke zoektocht naar betekenis en verwerking van wat in zijn of haar leven gebeurd is. Daarbij zet de therapeut zo veel mogelijk wetenschappelijk onderbouwde en in onderzoek bewezen methoden en middelen in, en schept ruimte voor de organiciteit van het therapeutisch proces.

Alles heeft een eigen tijd, een eigen moment. Het citaat ‘there is no one answer for any client’ van een van mijn leermeesters Pat Ogden, is leidend.

De belangrijkste principes voor elke interactie en elk therapeutisch proces zijn door een van mijn andere leermeesters , Dan Hughes, prachtig samengevat in het acronym SANE: Speels, Accepterend, Nieuwsgierig en Empathisch. SANE behelst een basishouding die nodig is om tot verdieping, tot emotie en tot verwerking van nare ervaringen te komen. Als dat lukt, ontstaat rust en een ervaren gevoel van veiligheid. Een ‘felt sense’ die later uitgedrukt kan worden in woorden, zoals hierboven op de foto te zien zijn.

Helend is de relatie en therapeutische presentie. Alles wat komt in de besloten, veilige omgeving van de therapiekamer is welkom en kan vanuit kalmte onderzocht worden, nieuwsgierig en in vertrouwen dat wat zich aandient er mag zijn.  Van daaruit ontdekken we samen wat er gebeurd is, wat er had moeten zijn of wat er los mag worden gelaten en ontstaat een nieuwe ervaring, een nieuwe overtuiging – aldus opgedaan in de veilige plek van de therapiekamer. Dit maakt dat wat (te) moeilijk was, rust of nieuwe betekenis krijgt en (eindelijk) draaglijk wordt. Zo dat er daadwerkelijk verandering mag zijn van gedrag, beleving en ervaring.

Voor kinderen geldt verder dat meestal de ouder aanwezig is bij de behandeling zodat de correctieve emotionele en fysieke ervaring samen met de ouder opgedaan kan worden. Of zoals Bessel van der Kolk zegt: “My responsibility goes much deeper: I have to help them reconstruct their inner map of the world” (Van der Kolk, 2014, p. 128)